Over dromen en excuses

De inspiratie voor deze post zijn enkele zinnen die ik tijdens het laatste half jaar regelmatig te horen kreeg. 'Ik ben toch wel jaloers' en 'groot gelijk dat je doet wat je doet', meestal eindigend met 'ik wou dat ik het ook kon'.

Wel, om een gigantisch ver openstaande deur in te trappen, iederéén kan hetzelfde doen.

Na mijn post over de redenen waarom mensen op reis gaan, zou ik het nu willen hebben over de redenen waarom mensen niét op reis gaan.

We leven in geweldige tijden. Als het je droom is om te reizen, nieuwe plaatsen te bezoeken en stap voor stap de wereld te ontdekken, dan is er geen enkele reden om dat niet te doen.

50 jaar geleden werd de eerste mens de ruimte ingeschoten door Rusland. Als je genoeg geld hebt, kan je vandaag de dag exact hetzelfde doen.

25 jaar geleden bestond er geen internet. Nu kan je alles wat je wil te weten komen in enkele seconden op praktisch elke straathoek ter wereld.

Een decennium geleden was er zelfs nog geen iPod, het menselijk genoom was nog niet ontrafeld,...

Onze levensverwachting blijft stijgen. Armoede daalt. Goedkope vluchten brengen je naar waar je maar wil. Goedkope technologie zorgt ervoor dat je steeds in contact kan blijven met thuis, en de rest van de wereld. Voedsel is overal te vinden. Mannen en vrouwen zijn gelijk. Mensenrechten worden meer en meer gerespecteerd. Religie mindert aan belangrijkheid. Iedereen heeft recht op en toegang tot gezondheidszorg.

Zelfs tijdens de laatste 25 jaar -dat is sinds mijn geboorte- zijn onze levensomstandigheden drastisch verbeterd, op basis van bijna elke maatstaf.

We hebben letterlijk alles wat we nodig hebben. We hebben zelfs alles wat we niet nodig hebben. Er is geen geldige reden om niet je dromen na te jagen.

Waarom wordt dat dan niet gedaan?

Omdat de regering, werkgevers en de samenleving gehoorzaamheid verkiezen boven onafhankelijkheid en er alles aan doen om die gehoorzaamheid te behouden.

Omdat reclamemakers en de media een 'droom' voorschotelen, die er eigenlijk allesbehalve één is, en mensen geloven ze.

Herinner je je nog toen je een kind was en de leraar vroeg wat je later wou worden? Antwoorden waren toen altijd: piloot, zanger, sportman, acteur,... of uiteraard de vrouwelijke versies hiervan. Misschien was je droom wel om naar de maan te vliegen, de Mount Everest te beklimmen, een beroemde ontdekkingsreiziger te worden? Van mezelf weet ik dat er altijd een verlangen is geweest om meer van de wereld te zien. Al van sinds ik als kind, op vrije namiddagen en avonden, rondwandelde in de velden achter ons huis.

Wat er in school echter nooit als antwoord gegeven werd, was loonslaaf worden. Hele dagen van huis zijn voor een job die je misschien niet graag doet en voor een bedrijf waar je helemaal niks mee gemeen hebt. Ik ben er vrijwel zeker van dat het niemand zijn kinderdroom was om in een huis te wonen vol met dingen die je eigenlijk niet nodig hebt.

Natuurlijk is het makkelijker om gewoon te doen wat iedereen doet. Go with the flow. De volgende veertig jaar uitzitten tot je met pensioen kan. Denkend aan alle dingen die je 'ooit' nog wilt doen. Waarschijnlijk dan tijdens dat pensioen.

Waarom wachten tot dat pensioen? Er is natuurlijk de kans dat je gelukkig, gezond, rijk en vol verwachting de 65 haalt. Maar er is een even grote kans dat dat niét gebeurt... Wil je je decennia aan een stuk kapot werken, met alleen het kleine lichtje van je reisdroom aan het einde van de tunnel, om dan te moeten realiseren dat er door tegenslag van die droom niets in huis zal komen? Als je een ongeluk hebt op de dag van je pensioenfeest, zou je dan willen dat je laatste woorden 'had ik maar...' zijn?

Het is inderdaad een heel mooi vooruitzicht om te reizen na je pensioen. Dat idee zit ook in mijn hoofd. Maar het is geen reden om het niet te doen wanneer je jong bent. Wat was dat gezegde ook al weer? Het ijzer smeden als het heet is?

Ik zei voordien dat er geen enkele reden was om niet je dromen na te jagen. Uiteraard is dat niet helemaal waar, maar van de miljoenen denkbare redenen om niet te doen waar je van droomt, inclusief reizen, is er maar een heel kleine fractie echt geldig. De rest zijn gewoon goedkope excuses.

Als de reden geld is, dan is het antwoord simpel. Geef niet meer uit dan je verdient. Werk hard en spaar! En als je denkt dat reizen een luxe is, dat het bakken geld kost, lees dan zeker dit artikel.

Zijn andere mensen de reden? Zoals ik in mijn allereerste post al zei: sommigen zullen je volledig steunen en zelfs jaloers zijn, maar anderen snappen er absoluut niets van. Het is moeilijk te weten dat je doet wat je altijd al hebt willen doen, terwijl het lijkt dat niemand er iets van begrijpt. Maar uiteindelijk heeft dat geen belang, je doet het voor jezelf en voor niemand anders. En niemand anders zal het voor je doen. Doe het gewoon, het is waarschijnlijk het beste dat je ooit zult doen.

Angst is ook een grote reden, alleen wordt het nooit zo genoemd. We noemen het verstandig zijn, logisch nadenken. En terwijl we bezig zijn om zo verdomd verstandig te zijn, verwelken en sterven onze dromen. 

Er is de angst om een job op te geven, een job die zorgt voor een vast loon, maar niet voor voldoening. Angst voor wat anderen erover zullen zeggen en denken. En iedereen heeft er wel een mening over, geloof me vrij. Angst om een leven vol banale simpelheid in te ruilen voor iets veel minder voorspelbaar. Met andere woorden, angst voor het onbekende.

We worden er door de samenleving en de media constant aan herinnerd om voorzichtig te zijn, schrik te hebben van iets dat we niet kennen. Dat angst slecht is, wordt er al sinds onze kindertijd ingepompt. We worden gedwongen om rustig thuis te blijven, waar het prettig en veilig is. Hoewel dat een leugen is. Oost west, thuis best. Wel, dat is een gezegde over de hele wereld.

Als we voor niets schrik hebben, zijn we veilig, niet waar? Dat is inderdaad niet waar. Angst is een oerinstinct en heeft zijn nut. Een klein beetje angst houdt je alert, scherp, voorbereid. Een klein beetje angst voor wat het leven nog in petto heeft, zorgt ervoor dat je voelt dat je leeft. Het zorgt ervoor dat je niets vanzelfsprekend vind, dat je alles uit je korte verblijf op deze planeet wil halen. 

Wanneer die angst verdwijnt en je je veilig voelt, denkt dat er niets kan gebeuren, dan is het echt tijd om je zorgen te maken.

Het echte probleem voor de meesten onder ons is simpelweg inertie. We hebben zo'n lange tijd gedaan wat andere mensen zeiden dat we moesten doen, dat we gewoon vergeten dat we ooit zelf dromen hadden. Ga naar school. Vind een goeie job. Trouw. Krijg kinderen. Koop een huis. Werk veertig jaar om het af te betalen. Ga op pensioen. En, onvermijdelijk, sterf. Dat is hoe een 'ideaal' leven eruit zou moeten zien. Wie heeft dat in godsnaam ooit beslist?

Je krijgt maar één kans om te leven. Eén! Elke doelloze dag die passeert is er één die nooit meer terugkomt. Wees geen hamster en stap van de loopband. Stop met zinnen te beginnen met 'ik wou dat...'. Stop excuses te verzinnen. Neem je leven in eigen handen. Volg je dromen. Maak ze waar. Nogmaals, niemand anders zal het in jouw plaats doen.

Uiteindelijk is er maar één iemand die zal moeten leven met de keuzes die je maakt, en dat ben jijzelf. Niet je baas, familie of vrienden.

Doe waar je je zelf het beste bij voelt, op elk moment. Het is tijd om te stoppen met je zorgen te maken over de mening van anderen. Ik garandeer je dat je er geen spijt van krijgt.

Want als de rest van je leven op het spel staat, is zelfs de beste reden die je kan bedenken om niet te doen wat je zou willen, eigenlijk helemaal geen reden.

Ik zou deze post willen afsluiten met een gezegde dat ik opgevangen heb ergens in Australië en sindsdien nooit vergeten ben:

Life is a great big canvas. Throw as much paint on it you can.

Ik zie het leven op de volgende manier. We krijgen geen tweede kans. Alle keuzes die we maken tijdens ons leven, vullen het doek van ons leven een klein beetje op. Tot we op het einde een afgewerkt schilderij hebben. Zorg ervoor dat je tevreden bent met hoe het eruit ziet. Niet saai en grijs, maar vol kleur!